Secans en cosecans

 b

De secans, Latijn voor 'de snijdende', en cosecans zijn twee verwante goniometrische functies. Ze worden aangeduid met sec en csc, of soms met cosec.

Secans

Van een scherpe hoek b {\displaystyle b} in een rechthoekige driehoek is de secans gelijk aan:

sec ( b ) = schuine zijde aanliggende zijde = O P O C = O T {\displaystyle \sec(b)={\frac {\mbox{schuine zijde}}{\mbox{aanliggende zijde}}}={\frac {\|OP\|}{\|OC\|}}=\|OT\|}

De secans van een scherpe hoek b {\displaystyle b} in een rechthoekige driehoek is dus de omgekeerde van de cosinus van deze hoek:

sec ( b ) = 1 cos ( b ) {\displaystyle \sec(b)={\frac {1}{\cos(b)}}}

De volgende vergelijking kan uit de eenheidscirkel en de stelling van Pythagoras worden afgeleid:

tan 2 ( x ) + 1 = sec 2 ( x ) {\displaystyle \tan ^{2}(x)+1=\sec ^{2}(x)}

Zoals voor alle goniometrische functies is

sec ( x ) = sec ( x + 2 k π ) {\displaystyle \sec(x)=\sec(x+2k\pi )}

Machtreeks

De secans kan in de volgende machtreeks worden ontwikkeld voor | x | < π / 2 {\displaystyle |x|<\pi /2} :

sec ( x ) = 1 + 1 2 x 2 + 5 24 x 4 + 61 720 x 6 + = n = 0 ( 1 ) n E 2 n ( 2 n ) ! x 2 n {\displaystyle \sec(x)=1+{\tfrac {1}{2}}x^{2}+{\tfrac {5}{24}}x^{4}+{\tfrac {61}{720}}x^{6}+\ldots =\sum _{n=0}^{\infty }{\frac {(-1)^{n}E_{2n}}{(2n)!}}x^{2n}}

Daarin is E n {\displaystyle E_{n}} een eulergetal.

Cosecans

Van een scherpe hoek α {\displaystyle \alpha } in een rechthoekige driehoek is de secans van het complement van die hoek:

csc ( b ) = sec ( 90 b ) {\displaystyle \csc(b)=\sec(90^{\circ }-b)}

Uitgedrukt in de zijden van de driehoek is:

csc ( b ) = schuine zijde overstaande zijde = O P C P = O K {\displaystyle \csc(b)={\frac {\mbox{schuine zijde}}{\mbox{overstaande zijde}}}={\frac {\|OP\|}{\|CP\|}}=\|OK\|}

De cosecans van een scherpe hoek in een rechthoekige driehoek is dus het omgekeerde van de sinus van die hoek:

csc ( b ) = 1 sin ( b ) {\displaystyle \csc(b)={\frac {1}{\sin(b)}}}

De volgende vergelijking kan worden afgeleid:

cot 2 ( x ) + 1 = csc 2 ( x ) {\displaystyle \cot ^{2}(x)+1=\csc ^{2}(x)}

Machtreeks

De cosecans kan in de volgende machtreeks worden ontwikkeld voor 0 < | x | < π / 2 {\displaystyle 0<|x|<\pi /2} :

csc ( x ) = 1 x + 1 6 x + 7 360 x 3 + 31 15120 x 5 + = n = 0 ( 1 ) n + 1 B 2 n 2 ( 2 2 n 1 1 ) ( 2 n ) ! x 2 n 1 {\displaystyle \csc(x)={\frac {1}{x}}+{\tfrac {1}{6}}x+{\tfrac {7}{360}}x^{3}+{\tfrac {31}{15120}}x^{5}+\ldots =\sum _{n=0}^{\infty }(-1)^{n+1}B_{2n}{\frac {2(2^{2n-1}-1)}{(2n)!}}x^{2n-1}}

Daarin is B n {\displaystyle B_{n}} het n {\displaystyle n} -de bernoulligetal.

Grafieken

secans
en cosecans
· · Sjabloon bewerken
Wiskundige functies
Basisfuncties:optellen · aftrekken · vermenigvuldigen · delen · machtsverheffen · worteltrekken
Logaritme:logaritme · natuurlijke logaritme · exponentiële functie
Goniometrische functies:sinus en cosinus · tangens en cotangens · secans en cosecans
Cyclometrische functies:arcsinus · arccosinus · arctangens · arccotangens · arcsecans · arccosecans
Overig:hyperbolische functies