Kast (hukuk)

Makale serilerinden
Ceza hukuku
Genel kavramlar Suç Kabahat Teşebbüs Ceza Kast Taksir Haksız fiil Haksız tahrik Meşru müdafaa
Uluslararası suçlar Soykırım İnsan kaçakçılığı İnsan ticareti Savaş suçu Terörizm
Kişilere karşı suçlar Hayata Karşı Suçlar Kasten öldürme İntihara yönlendirme Vücut Dokunulmazlığına Karşı Suçlar Yaralama İnsan üzerinde deney Organ veya doku ticareti İşkence ve Eziyet İşkence Zulüm Cinsel Dokunulmazlığa Karşı Suçlar Cinsel saldırı Çocukların cinsel istismarı Reşit olmayanla cinsel ilişki Cinsel istismar Hürriyete Karşı Suçlar Tehdit Şantaj Cebir Adam kaçırma ve alıkoyma suçu Özel hayatın gizliliğini ihlal suçu Konut dokunulmazlığının ihlali suçu Hakkı olmayan yere tecavüz suçu Şerefe Karşı Suçlar Hakaret İftira Malvarlığına Karşı Suçlar Hırsızlık Yağma (Gasp) Kundaklama Mala zarar verme Dolandırıcılık Nitelikli dolandırıcılık Sebepsiz zenginleşme İntihal
Topluma karşı suçlar Kamu Güvenine Karşı Suçlar Parada sahtecilik Resmî evrakta sahtecilik Sahte resmî evrak düzenlemek Genel Ahlaka Karşı Suçlar Müstehcenlik Fuhuş Kaçakçılık Kumar oynama ve oynatma suçu Uyuşturucu madde kullanma ve satma suçu Ekonomi, Fikri, Sanayi ve Ticarete İlişkin Suçlar Tefecilik Kaçakçılık Para aklama Karaborsacılık İhaleye fesat karıştırma Karşılıksız çek düzenleme Hileli ve taksirli iflas Marka hakkını ihlal Sebepsiz zenginleşme İntihal
Millete ve devlete karşı suçlar Kamu İdaresinin Güvenilirliğine ve İşleyişine Karşı Suçlar Zimmete geçirme İrtikap Rüşvet Görevi kötüye kullanma Vergi kaçırma İzinsiz define arama Adliyeye Karşı Suçlar İftira Yalan yere yemin Suçluyu kayırma Devletin Egemenlik Alametlerine ve Organlarının Saygınlığına Karşı Suçlar Cumhurbaşkanına hakaret Türklüğü, Cumhuriyeti, Devletin kurum ve organlarını aşağılama Devletin Güvenliğine Karşı Suçlar Devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmak Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişine Karşı Suçlar Anayasayı ihlâl Milli Savunmaya Karşı Suçlar Halkı askerlikten soğutma Diğer Vatana ihanet
g t d

Kast, ceza hukukunda failin gerçekleştirdiği hareketi ve bunun sonuçlarını bilmesi ve istemesidir.

Kastın öğeleri

Kast, bilme ve isteme olmak üzere iki ana öğeden oluşur. Bilme ifadesinden anlaşılan, suç tipinde tanımlanan unsurların fail tarafından fiilin işlendiği sırada biliniyor olmasıdır. Mesela, hırsızlık suçunda kastın mevcut olması için failin alıp götürdüğü malın başkasına ait olduğunu bilmesi gerekir. Eğer fail kendisine ait olduğunu zannettiği bir malı alıp götürmüşse, hırsızlık kastı ile hareket etmediğinden bu suç tipiyle cezalandırılamaz.

İsteme öğesinin mevcut olması için suç tipinde yer alan unsurların istenmiş olması gerekmektedir. Bu öğe de kendi içinde, amaç, doğrudan kast ve olası kast olmak üzere üç gruba ayrılmaktadır. İsteme, cezalandırılmayan veya daha az ceza verilen taksirli hareketin kasten hareketten ayrılması için önem taşımaktadır.

Olası kast

Olası kast, failin, kanunda suç olarak tanımlanan sonucun gerçekleşmesini öngörmesi fakat bu öngördüğü sonucun gerçekleşip gerçekleşmemesini umursamaması durumunda gerçekleşmektedir. Örneğin iki gündür uyumamış bir kamyon şoförünün, bir yerleşim yerindeki caddeye 180 km hızla girmesi durumunda ilgili yerleşim yerinde bir kaza gerçekleşir ve ölenler veya yaralananlar olursa, şoförün bu ölme ve yaralanma sonucunun gerçekleşeceğini öngörmüş fakat bunu umursamamış olduğu kabul edilir. Bu durumda olası kast (ya da muhtemel kast) vardır. Olası kastta fail sonucun gerçekleşmemesi isteğini taşımamaktadır, dolayısıyla sonucun gerçekleşmesine rıza göstermektedir. Başka bir örnekte, fail Ankara'nın merkezi yerlerinden Kızılay'da bir bomba yerleştirip, bu bombayla tedirginlik yaratma kastında olması fakat "Bombadan insanların ölmesi amacını taşımıyorum ama ölürlerse ölsünler" niyetini taşıması durumunda, fail olası kast sahibidir.

Bilinçli taksir

Kişi bir neticenin meydana gelmesini öngörmüş fakat, bunun gerçekleşmesini istememişse burada bilinçli taksir söz konusudur. Olası kasttan farkı, kişide neticenin gerçekleşmemesi isteğinin olmasıdır. Olası kastta ise neticenin gerçekleşmemesi isteği yoktur.