İkincil ağızlılar

Deutrostomia
Yaşadığı dönem aralığı: 540-0 myö
Fanerozoyik-Günümüz[1] 
Є
O
S
D
C
P
T
K
Pg
N
İkincil ağızlı örnekleri, sol üstten sağ aşağıya; bir kordalı (Vulpes vulpes), bir yarı sırtipli (Glossobalanus), †Saccorhytus ve bir derisi dikenli (Fromia indica).
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Animalia
Alt âlem: Bilateria
İnfra alem: Deuterostomia
Grobben, 1908
Şubeler[2]
İlkin (üstte) ve ikincil ağızlıların (altta) embriyonik gelişimi

İkincil ağızlılar (Deuterostomia, Yunanca'da "ikinci ağız"), hayvanlar aleminin bir üst şubesidir. Bilateria kladının Protostomia'ya (ilkin ağızlılar) girmeyen hayvanlarını kapsar.[2][3]

Gelişim aşamalarındaki farklılık; ağzın embriyonik gelişim sırasında blastoporun bulunduğu kısmın aksi tarafında yeni bir delik açılmasıyla oluşmasıdır. Blastopor anüsü oluştururken, ağız karın tarafının ön ucuna yakın bir yerden ikincil olarak oluşur. Mezoderm ve sölom oluşumu Protostomia'dan farklıdır.[3]

Sınıflandırma ve sistematik

İkincil ağızlılar, Animalia içinde Bilateria adı verilen daha büyük bir grupta ilkin ağızlıların kardeş taksonu olarak sınıflandırılırlar. Vücutlarına göre sol ve sağ taraflarla iki yanlı (bilateral) bakışımlıdır.[3]

Açıkça bu, denizyıldızı gibi yetişkin derisidikenliler için doğru değildir ve bazı ışınsal (radyal) bakışımlı canlılar da bu gruptadır. Bunun nedeni, embriyonun gelişiminde yatmaktadır. Embriyonik bir deniz yıldızının gelişiminde, canlı yaşamına iki yanlı başlar ancak olgunlaştıkça ışınsal bakışıma geçer.[3]

İç ve dış sistematiği

Bilateria

Xenacoelomorpha

Nephrozoa
Deuterostomia

Chordata

525 myö
Ambulacraria

Echinodermata

Hemichordata

Protostomia

Ecdysozoa

Spiralia

610 myö
650 myö

Kaynakça

  1. ^ "Scientists find 'oldest human ancestor'". BBC News (İngilizce). 30 Ocak 2017. 30 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2021. 
  2. ^ a b Holland, Linda Z. (15 Şubat 2015). Anderson, Peter A. V. (Ed.). "Evolution of basal deuterostome nervous systems". Journal of Experimental Biology. 218 (4): 637-645. doi:10.1242/jeb.109108. ISSN 0022-0949. 
  3. ^ a b c d "Introduction to the Deuterostomia". ucmp.berkeley.edu. 16 Ağustos 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2021. 

Dış bağlantılar

  • Wikimedia Commons'ta Deuterostomia ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
  • Vikitür'de Deuterostomia ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
  • UCMP-Deuterostomes30 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • g
  • t
  • d
Yaşayan Hayvan şubeleri
Üst âlem
Arkea
Bacteria
Eukaryota
(Üstgrup
Plant
Hacrobia
Heterokont
Alveolata
Rhizaria
Excavata
Amoebozoa
Opisthokonta
Animal
Fungi)
Animalia
  • Porifera (süngerler)
Eumetazoa
(Diploblasts)
ParaHoxozoa
(Planulozoa)
  • Placozoa (Trichoplax)
  • Cnidaria (knidliler)
Bilateria (Triploblasts)
  • (aşağıya bakınız↓)
Bilateria
Ambulacraria
  • Echinodermata
  • Hemichordata
Protostomia
Ecdysozoa
Scalidophora
N+L+P
Nematoida
L+P
Panarthropoda
Tactopoda
  • Arthropoda
  • Tardigrada
Spiralia
Gnathifera
M+S
Platytrochozoa
R+M
Rouphozoa
  • Platyhelminthes
  • Gastrotricha
Mesozoa
Lophotrochozoa
  • Cycliophora (Symbion)
  • Annelida
M+K
  • Mollusca
Kryptotrochozoa
  • Nemertea
Lophophorata
Bryozoa s.l.
Brachiozoa
  • Brachiopoda
  • Phoronida

Şubedeki
büyük gruplar
Şubesi ≥1000 tükenmiş türler kalınlaştırılmıştır
Potansiyel şüpheli şube
Filogenetik Bilateria; ayrıca bakınız
Nephrozoa
Deuterostomia
Xenambulacraria
Takson belirleyicileri