Vojvodstvo Gaeta

Vojvodstvo Gaeta (italijanski: Ducato di Gaeta) je bila ranosrednjovjekovna država na obali Južne Italije, sa sjedištem u gradu Gaeta. Nastala je u 8. vijeku u okviru tadašnjih bizantskih posjeda u Italiji, preostalih nakon langobardskih i saracenskih napada. Prvi zabilježeni vladari su bili bizantski hypatii Konstantin I i njegov sin Marinus, koji su bili podložnici napuljskog vojvode Andree II. Njih je oko 866. godine, najvjerojatnije silom, smijenio Docibilis nakon koga je Gaeta postala de facto nezavisna, da bi se oko 933. njegov nasljednik Docibilis II proglasio vojvodom (dux). Gaeta je pod njegovom vlašću došla na vrhunac moći, postavši trgovačkom i pomorskom silom tadašnjeg Apeninskog poluotoka. Oko 962. je postala vazal Pandulf Željeznoglavi, langobardskog vojvode od Beneventa, a 1032. je došla pod neposrednu vlast langobardskih vojvoda pod Pandulfom IV od Capue. Langobardsku vlast je, pak, 1064. zamijenila normanska vlast pod Guillaumeom od Montreilla. U tom periodu je Gaeta birala vlastite vojvode koji su bili langobardski ili normanski vazali. Godine 1135. ju je pod svoju neposrednu vlast stavio Roger II, nakon čega je Gaeta postala integralni dio Kraljevine Sicilije.

• Chalandon, Ferdinand. Histoire de la domination normande en Italie et en Sicilie. Paris, 1907.
• Dizionario Biografico degli Italiani. Rome, 1960–Present.
• Chronology of the ipati, consuls, dukes, princes, kings, and emperors who governed Gaeta from the 9th to the 13th Century.
• The Coins of Gaeta.