Pinceta

Ten artykuł od 2018-06 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Pinceta prosta i zakrzywiona
Pinceta ceramiczna

Pinceta (pęseta, szczypczyki) – narzędzie o sprężystych ramionach używane do chwytania przedmiotów, których mały rozmiar utrudnia lub uniemożliwia manipulację za pomocą rąk. Wywodzi się prawdopodobnie od cęgów, szczypiec lub nożyc – jak kleszcze do uchwycenia i trzymania gorących przedmiotów, używanych od zarania dziejów.

Dwa patyki mogły być używane do utrzymania innego patyka nad ogniem już w epoce kamienia łupanego. Są dowody, że rzymscy budowniczowie statków wyciągali gwoździe za pomocą kleszczy podobnych do obcęgów. Istnieją też rysunki egipskiego rzemieślnika trzymającego nad piecem gorący dzban, narzędziem o kształcie podwójnego kabłąka.

Szczypczyki działają na zasadzie dwóch dźwigni jednostronnych, połączonych razem z jednej strony i ze szczękami chwytnymi z drugiej. Pinceta jest zazwyczaj ustawiana nad przedmiotem, a następnie, dzięki ściskaniu szczypczyków (w połowie ich długości) palcami, obiekt można utrzymać pomiędzy szczękami.

Pinceta znajduje wiele zastosowań, jak np. ręczne składanie, naprawianie rzeczy, takich jak modele i mechanizmy zegarowe, czy osadzanie elementów elektronicznych. Ma również szerokie zastosowanie w chirurgii, kosmetyce i dentystyce. Pincety są też rutynowo stosowane w laboratoriach do manipulowania żrącymi lub toksycznymi substancjami, których nie należy brać bezpośrednio palcami (np. granulki wodorotlenku potasu czy kawałki metalicznego sodu). Podobne zastosowanie znajdują też pincety w laboratoriach fotograficznych, gdzie używa się ich do manipulowania odbitkami i negatywami nasączonymi toksycznymi chemikaliami w trakcie ich wywoływania i utrwalania. Przez biologów pincety są stosowane do manipulowania próbkami. W kryminalistyce pincety są używane przy manipulowaniu niewielkimi dowodami rzeczowymi, które nie powinny być dotykane bezpośrednio palcami. Specjalne pincety z miękkimi końcówkami używane są w numizmatyce do trzymania monet.

Zobacz też

Zobacz multimedia związane z tematem: Pinceta
Encyklopedie internetowe (sprzęt laboratoryjny):
  • Britannica: technology/tweezers
  • SNL: pinsett
  • Catalana: 0104092, 0237523
  • DSDE: pincet