Gamma

Ten artykuł dotyczy litery alfabetu greckiego. Zobacz też: Ɣ – litera alfabetu ewe i ɣ – litera używana w międzynarodowym alfabecie fonetycznym IPA.

Gamma (ghama, γάμμα, pisana Γγ) – trzecia litera alfabetu greckiego. W greckim systemie liczbowym oznacza liczbę 3. Gamma pochodzi od litery alfabetu fenickiego gimel . Od gammy pochodzą litery łacińskie C i G oraz cyrylickie Г i Ґ.

W grece współczesnej gamma reprezentuje spółgłoskę szczelinową miękkopodniebienną dźwięczną /ɣ/ lub spółgłoskę szczelinową podniebienną dźwięczną /ʝ/.

W języku starogreckim gamma reprezentowała zaś spółgłoskę zwartą miękkopodniebienną dźwięczną /g/.

Użycie jako symbolu

Γ

• w matematyce:
  • rozkład gamma
  • funkcja gamma
• w fizyce – centrum strefy Brillouina.

${\displaystyle \gamma }$

• korekcja gamma
• promieniowanie gamma
• foton
• odkształcenia postaciowe
• w fizyce:
  • bezwymiarowa wielkość związana z prędkością cząstki wzorem ${\displaystyle \gamma ={\tfrac {1}{\sqrt {1-v^{2}/c^{2}}}}}$ (gdzie ${\displaystyle c}$ – prędkość światła w próżni). Występuje we wzorach transformacji Lorentza, stosowana jako miara prędkości bardzo szybko poruszających się cząstek.
  • w termodynamice – oznaczenie wskaźnika adiabatycznego gazu, zdefiniowanego jako stosunek ciepła właściwego gazu przy stałym ciśnieniu ${\displaystyle c_{p}}$ do ciepła właściwego gazu przy stałej objętości ${\displaystyle c_{v}{:}}$ ${\displaystyle \gamma ={\frac {c_{p}}{c_{v}}}.}$
  • jednostka natężenia pola magnetycznego równa ${\displaystyle \gamma ={\tfrac {1}{400\pi }}\mathrm {\frac {A}{m}} ,}$ stosowana dla słabych pól, zwykle w geofizyce i astronomii
• w chemii
  • w kinetyce reakcji – temperaturowy współczynnik szybkości reakcji (TWSR)
  • jako lokant podobnie do innych liter alfabetu greckiego^[1]
• Gamma – w brydżu konwencja licytacyjna, część systemu Precision

Kodowanie

W Unikodzie litera jest zakodowana:

W LaTeX-u używa się znacznika:

Znak	LaTeX
${\displaystyle \Gamma }$	\Gamma
${\displaystyle \gamma }$	\gamma

Zobacz też

Zobacz hasło gamma w Wikisłowniku

Zobacz multimedia związane z tematem: Gamma

• lista jednoliterowych skrótów i symboli

Przypisy