Funkcja Β

Wykres funkcji beta uzyskany techniką kolorowania dziedziny

Funkcja Β (czytaj: funkcja beta) zwana też całką Eulera pierwszego rodzaju – funkcja specjalna określona dla liczb zespolonych x , y , {\displaystyle x,y,} takich że ich części rzeczywiste są dodatnie, dana wzorem[1]:

B ( x , y ) = 0 1 t x 1 ( 1 t ) y 1 d t , d l a R e ( x ) , R e ( y ) > 0. {\displaystyle \mathrm {B} (x,y)=\int \limits _{0}^{1}t^{x-1}(1-t)^{y-1}\,dt,\quad \mathrm {dla} \quad Re(x),Re(y)>0.}

Funkcję Beta można również przedstawić w inny sposób:

B ( x , y ) = Γ ( x ) Γ ( y ) Γ ( x + y ) , {\displaystyle \mathrm {B} (x,y)={\frac {\Gamma (x)\Gamma (y)}{\Gamma (x+y)}},}

gdzie Γ {\displaystyle \mathrm {\Gamma } } – funkcja gamma.

Wynika stąd, że funkcja beta jest symetryczna, tj.

B ( x , y ) = B ( y , x ) . {\displaystyle \mathrm {B} (x,y)=\mathrm {B} (y,x).}

Postacie funkcji beta dla liczb rzeczywistych dodatnich

B ( x , y ) = 2 0 π / 2 ( sin θ ) 2 x 1 ( cos θ ) 2 y 1 d θ , Re ( x ) > 0 ,   Re ( y ) > 0 , B ( x , y ) = 0 t x 1 ( 1 + t ) x + y d t , Re ( x ) > 0 ,   Re ( y ) > 0 , B ( x , y ) = n = 0 ( n y n ) x + n , B ( x , y ) = x + y x y n = 1 ( 1 + x y n ( x + y + n ) ) 1 , B ( x , y ) = 1 y n = 0 ( 1 ) n ( y ) n + 1 n ! ( x + n ) g d z i e ( x ) n = x ( x 1 ) ( x 2 ) ( x n + 1 ) . {\displaystyle {\begin{aligned}\mathrm {B} (x,y)&=2\int _{0}^{\pi /2}(\sin \theta )^{2x-1}(\cos \theta )^{2y-1}\,d\theta \,,&&\operatorname {Re} (x)>0,\ \operatorname {Re} (y)>0\,,\\[6pt]\mathrm {B} (x,y)&=\int _{0}^{\infty }{\frac {t^{x-1}}{(1+t)^{x+y}}}\,dt\,,&&\operatorname {Re} (x)>0,\ \operatorname {Re} (y)>0\,,\\[6pt]\mathrm {B} (x,y)&=\sum _{n=0}^{\infty }{\frac {\binom {n-y}{n}}{x+n}}\,,\\[6pt]\mathrm {B} (x,y)&={\frac {x+y}{xy}}\prod _{n=1}^{\infty }\left(1+{\frac {xy}{n(x+y+n)}}\right)^{-1},\\[6pt]\mathrm {B} (x,y)&={\frac {1}{y}}\sum _{n=0}^{\infty }(-1)^{n}{\frac {(y)_{n+1}}{n!(x+n)}}&&\mathrm {gdzie} \quad (x)_{n}=x(x-1)(x-2)\ldots (x-n+1)\,.\end{aligned}}}

Gdy x N {\displaystyle x\in \mathbb {N} } i y N {\displaystyle y\in \mathbb {N} } :

B ( x , y ) = ( x 1 ) ! ( y 1 ) ! ( x + y 1 ) ! . {\displaystyle \mathrm {B} (x,y)={\frac {(x-1)!\,(y-1)!}{(x+y-1)!}}.}

Tożsamości

Funkcja Beta spełnia wiele ciekawych tożsamości, m.in. są to:

B ( x , y ) = B ( x , y + 1 ) + B ( x + 1 , y ) , {\displaystyle \mathrm {B} (x,y)=\mathrm {B} (x,y+1)+\mathrm {B} (x+1,y),}
B ( x + 1 , y ) = B ( x , y ) x x + y , {\displaystyle \mathrm {B} (x+1,y)=\mathrm {B} (x,y)\cdot {\frac {x}{x+y}},}
B ( x , y ) ( t t + x + y 1 ) = ( t t + x 1 ) ( t t + y 1 ) g d z i e x 1 , y 1 , {\displaystyle \mathrm {B} (x,y)\cdot \left(t\mapsto t_{+}^{x+y-1}\right)={\Big (}t\to t_{+}^{x-1}{\Big )}*{\Big (}t\to t_{+}^{y-1}{\Big )}\quad \mathrm {gdzie} \quad x\geqslant 1,y\geqslant 1,}
B ( x , y ) B ( x + y , 1 y ) = π x sin ( π y ) . {\displaystyle \mathrm {B} (x,y)\cdot \mathrm {B} (x+y,1-y)={\frac {\pi }{x\sin(\pi y)}}.}

Niekompletna funkcja beta

Niekompletna funkcja beta to uogólnienie funkcji beta zdefiniowane następująco[2]:

B ( x ; a , b ) = 0 x t a 1 ( 1 t ) b 1 d t . {\displaystyle \mathrm {B} (x;\,a,b)=\int _{0}^{x}t^{a-1}\,(1-t)^{b-1}\,dt.}

Regularyzowana niekompletna funkcja beta jest zdefiniowana jako iloraz niekompletnej funkcji beta i (kompletnej) funkcji beta[2]:

I x ( a , b ) = B ( x ; a , b ) B ( a , b ) . {\displaystyle I_{x}(a,b)={\frac {\mathrm {B} (x;\,a,b)}{\mathrm {B} (a,b)}}.}

Regularyzowana niekompletna funkcja beta jest dystrybuantą rozkładu beta.

Zobacz też

Przypisy

  1. Funkcje Eulera, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-07-21] .
  2. a b RyszardR. Magiera RyszardR., Modele i metody statystyki matematycznej. Cz. 1: Rozkłady i symulacja stochastyczna, Wydanie 3. rozszerzone, Wrocław: Oficyna Wydawnicza GiS, 2018, s. 8, ISBN 978-83-62780-56-3 [dostęp 2024-02-01] .

Linki zewnętrzne

  • Eric W.E.W. Weisstein Eric W.E.W., Beta Function, [w:] MathWorld, Wolfram Research [dostęp 2020-12-12]  (ang.).
  • p
  • d
  • e
Funkcje specjalne
definiowane
całkami
inne