Canzona (muzyka)

Canzona, kancona – określenie dotyczące kilku rodzajów utworów wokalnych i instrumentalnych[1][2]:

  1. włoska forma poetycka wywodząca się bezpośrednio z Prowansji, używana od XII do XVII wieku;
  2. forma wstępna frottoli i villanelli (canzone alla napoletana);
  3. utwór instrumentalny powstały w XVI wieku, początkowo oparty na transkrypcjach francuskich chansons na instrumenty klawiszowe lub lutnię. Tego typu renesansowa canzona posiada wyrazisty temat o ostro zarysowanej rytmice, charakteryzuje się przejrzystym rozczłonkowaniem tekstu muzycznego i zastosowaniem techniki imitacyjnej. W XVII wieku coraz popularniejsze stały się canzony na zespoły instrumentalne. Były to wstępne formy fugi lub - jako bardziej rozbudowane - stanowiły formy wstępne sonaty da chiesa.

Przypisy

Bibliografia

  • Jerzy Habela: Słowniczek muzyczny. Warszawa: PWM, 1968. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
  • Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
  • Leksykon muzyki od a do ż : kompozytorzy, muzycy, wykonawcy, historia, technika, pojęcia, wykonania, wypisy, przykłady nutowe. Warszawa: Muza, 1995, s. 70. ISBN 83-7079-148-4.
Kontrola autorytatywna (metrum):
  • BNCF: 22585
  • J9U: 987007283191205171
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 4011008
  • Britannica: art/canzone
  • Treccani: canzone
  • Universalis: canzone-musique
  • БРЭ: 2042592
  • SNL: canzone