Tweede Kamerverkiezingen 1981

Tweede Kamerverkiezingen 1981
Datum 26 mei 1981
Land Vlag van Nederland Nederland
Te verdelen zetels 150
Opkomst 87,03%
Resultaat
Grootste partij CDA
Nieuwe minister-president Dries van Agt
Begin regeerperiode Van Agt II
Tweede Kamerverkiezingen 1981
Opvolging verkiezingen
← 1977     1982 →
Portaal  Portaalicoon   Politiek

De Tweede Kamerverkiezingen 1981 waren verkiezingen in Nederland voor de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Zij vonden plaats op 26 mei 1981.

De verkiezingen werden gehouden als gevolg van de afloop van de zittingstermijn van de Tweede Kamer die gekozen was bij de Tweede Kamerverkiezingen van 1977.

Deelnemende partijen

Aan deze verkiezingen namen de volgende partijen deel:

Lijst[1] Partij[2] Lijsttrekker Kieskringen
/18
1[3] Partij van de Arbeid Joop den Uyl 18
2 CDA Dries van Agt 18
3 V.V.D. Hans Wiegel 18
4 D'66 Jan Terlouw 18
5[4] Staatkundig Gereformeerde Partij Henk van Rossum 18
6[3] P.P.R. Ria Beckers 18
7[5] Communistische Partij van Nederland Marcus Bakker 18
8 Gereformeerd Politiek Verbond Gert Schutte 18
9[5] P.S.P. Fred van der Spek 18
10 Rechtse-Volkspartij Hendrik Koekoek 18
11 DS'70 Ruud Nijhof 18
12 Rooms Katholieke Partij Nederland Klaas Beuker 18
13 Partij van Rijksgenoten Jaipaul Singh 3[6]
13 Kleine Partij H. Spelten 1[7]
14 God met ons Tine Cuijpers-Boumans 2[8]
14 Nederlandse Evolutie Partij A.M. Tuip 1[7]
15 Leefbaar Nederland Winand Leschot 18
16 Socialistiese Partij Hans van Hooft sr. 18
17 DE VREDE PARTIJ I.M. Ismaeil 4[9]
18[4] Reformatorische Politieke Federatie Meindert Leerling 18
19 Realisten 81 Hans Knoop 13[10]
20 Internationale Kommunistenbond Wim Schul 18
21 Nederlandse Volks-Unie Joop Glimmerveen 9[11]
22 Centrumpartij Hans Janmaat 14[12]
23 Partij tot Likwidatie van Nederland Gerrit Kreuger 2[13]
24 wereld welzijns bewustwording Jan van Deutekom 6[14]
25 Evangelische Volkspartij Rien Weststrate 18
26 S.O.S. Kobus Kortmann 17[15]

Uitslag

Campagneposter van de PvdA

Opkomst en kiesdeler

1977 1981
# stemmen % # stemmen %
Kiesgerechtigden [16]9.506.318 [17]10.040.121
Niet opgekomen 1.140.489 12,00[18] 1.301.883 12,97[18]
Opkomst 8.365.829 88,00[18] 8.738.238 87,03[18]
Blanco/ongeldige stemmen 48.217 0,58[19] 47.401 0,54[19]
Geldige stemmen 8.317.612 99,42[19] 8.690.837 99,46[19]
Kiesdeler 55.450 0,67[20] 57.938 0,67[20]

Verkiezingsuitslag naar partij

De grote winnaar van deze verkiezingen was D'66. Deze partij ging onder aanvoering van Jan Terlouw van acht naar zeventien zetels. De 'grote drie' CDA, PvdA en VVD verloren resp. één, negen en twee zetels. Door het verlies van CDA en VVD verloor ook de regeringscombinatie haar meerderheid.

Winnaars waren verder de RPF (nieuw met twee zetels), de PSP (winst twee) en de CPN (winst één). De Boerenpartij (in 1981 deelnemend onder de naam Rechtse Volkspartij) en DS'70 verdwenen uit de Kamer.

Partij[2] 1977 1981 verschil Zetelverdeling (grafisch)
# stemmen %[20] zetels # stemmen %[20] zetels % zetels
CDA 2.652.278 31,89 49 2.677.259 30,81 48  -1,08 -1 
1977
           


1981
          


Partij van de Arbeid 2.813.793 33,83 53 2.458.452 28,29 44  -5,54 -9 
V.V.D. 1.492.689 17,95 28 1.505.311 17,32 26  -0,63 -2 
D'66    452.423   5,44  8    961.121 11,06 17 +5,62 +9  
P.S.P.      77.972   0,94  1    184.422   2,12  3 +1,18 +2  
Communistische Partij van Nederland    143.481   1,73  2    178.292   2,05  3 +0,32 +1  
Staatkundig Gereformeerde Partij    177.010   2,13  3    171.324   1,97  3  -0,16 0
P.P.R.    140.910   1,69  3    171.042   1,97  3 +0,28 0
Reformatorische Politieke Federatie      53.220   0,64  0    108.364   1,25  2 +0,61 +2  
Gereformeerd Politiek Verbond      79.421   0,95  1      70.878   0,82  1  -0,13 0
DS'70      59.487   0,72  1      48.568   0,56  0  -0,16 -1 
Evangelische Volkspartij - - -      45.189   0,52  0 +0,52 0
Socialistiese Partij      24.420   0,29  0      30.380   0,35  0 +0,06 0
Rooms Katholieke Partij Nederland      33.227   0,40  0      20.812   0,24  0  -0,16 0
Rechtse-Volkspartij[21]      69.914   0,84  1      17.371   0,20  0  -0,64 -1 
Centrumpartij - - -      12.242   0,14  0 +0,14 0
Nederlandse Volks-Unie      33.434   0,40  0      10.641   0,12  0  -0,28 0
Leefbaar Nederland - - -       8.336   0,10  0 +0,10 0
S.O.S. - - -       3.377   0,04  0 +0,04 0
Realisten 81 - - -       2.080   0,02  0 +0,02 0
Internationale Kommunistenbond - - -       1.814   0,02  0 +0,02 0
God met ons - - -          918   0,01  0 +0,01 0
wereld welzijns bewustwording - - -          891   0,01  0 +0,01 0
Partij tot Likwidatie van Nederland - - -          826   0,01  0 +0,01 0
DE VREDE PARTIJ - - -          464   0,01  0 +0,01 0
Partij van Rijksgenoten - - -          207   0,00  0 +0,00 0
Kleine Partij - - -          186   0,00  0 +0,00 0
Nederlandse Evolutie Partij - - -           70   0,00  0 +0,00 0
overige partijen in 1977      13.933   0,17  0 - - -  -0,17 0
Totaal 8.317.612 100 150 8.690.837 100 150 0 0

Gekozen leden

Zie Samenstelling Tweede Kamer 1981-1982 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Kabinetsformatie

Zie Kabinetsformatie Nederland 1981 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Een moeizame formatie resulteerde in september in de vorming van het tweede kabinet-Van Agt, waaraan CDA, PvdA en D'66 deelnamen.

Bronnen

  • Tweede Kamer 26 mei 1981 op www.verkiezingsuitslagen.nl
  • Procesverbaal Tweede Kamerverkiezingen 1981 op kiesraad.nl
  • Verkiezingen; Historische uitslagen Tweede Kamer op opendata.cbs.nl
  • Tweede-Kamerverkiezingen - 26 mei 1981 op www.nlverkiezingen.com
  • Uitgebrachte stemmen bij Tweede Kamerverkiezingen, per partij, in absolute aantallen vanaf 1946 op www.politiekcompendium.nl
  • Verkiezingsprogramma's 1981 bij het DNPP

Noten

  1. ↑ Klik op het lijstnummer om de kandidatenlijst van de betreffende partij te zien.
  2. ↑ a b Naamgeving van de partijen conform de vermelding op het stembiljet.
  3. ↑ a b Lijstverbinding van de PvdA en de PPR.
  4. ↑ a b Lijstverbinding van de SGP en de RPF.
  5. ↑ a b Lijstverbinding van de CPN en de PSP.
  6. ↑ Nam alleen deel in kieskring V (Rotterdam), VI ('s-Gravenhage) en IX (Amsterdam).
  7. ↑ a b Nam alleen deel in kieskring XI (Haarlem).
  8. ↑ Nam alleen deel in kieskring IV (Nijmegen) en XVIII (Maastricht).
  9. ↑ Nam alleen deel in kieskring VI ('s-Gravenhage), IX (Amsterdam), XI (Haarlem) en XIII (Utrecht).
  10. ↑ Nam deel in alle kieskringen, behalve in kieskring I ('s-Hertogenbosch), III (Arnhem), VI ('s-Gravenhage), VII (Leiden) en VIII (Dordrecht).
  11. ↑ Nam alleen deel in kieskring I ('s-Hertogenbosch), II (Tilburg), III (Arnhem), IV (Nijmegen), XIII (Utrecht), XIV (Leeuwarden), XV (Zwolle), XVI (Groningen) en XVIII (Maastricht).
  12. ↑ Nam deel in alle kieskringen, behalve in kieskring V (Rotterdam), VII (Leiden), VIII (Dordrecht) en XI (Haarlem).
  13. ↑ Nam alleen deel in kieskring IX (Amsterdam) en XI (Haarlem).
  14. ↑ Nam alleen deel in kieskring I ('s-Hertogenbosch), II (Tilburg), IV (Nijmegen), VI ('s-Gravenhage), X (Den Helder) en XVIII (Maastricht).
  15. ↑ Nam deel in alle kieskringen, behalve in kieskring III (Arnhem).
  16. ↑ Inclusief 1.241 personen opgenomen in het Centraal Persoons Register en 7.078 personen opgenomen in het Register Buitenland.
  17. ↑ Inclusief 977 personen opgenomen in het Centraal Persoons Register en 4.004 personen opgenomen in het Register Buitenland.
  18. ↑ a b c d % van het aantal kiesgerechtigden.
  19. ↑ a b c d % van het aantal uitgebrachte stemmen.
  20. ↑ a b c d % van het aantal geldige stemmen.
  21. ↑ Nam in 1977 deel onder de naam Boerenpartij.
Vlag van Nederland
· · Sjabloon bewerken
Algemeen:1848 · 1850 · 1853 · 1866 · 1868 · 1884 · 1886 · 1887 · 1888 · 1891 · 1894 · 1897 · 1901 · 1905 · 1909 · 1913 · 1917 · 1918 · 1922 · 1925 · 1929 · 1933 · 1937 · 1946 · 1948 · 1952 · 1956 · 1959 · 1963 · 1967 · 1971 · 1972 · 1977 · 1981 · 1982 · 1986 · 1989 · 1994 · 1998 · 2002 · 2003 · 2006 · 2010 · 2012 · 2017 · 2021 · 2023
Periodiek:1852 · 1854 · 1856 · 1858 · 1860 · 1862 · 1864 · 1866 · 1869 · 1871 · 1873 · 1875 · 1877 · 1879 · 1881 · 1883
Periodieke verkiezingen werden in de periode 1850-1888 gehouden in een kiesdistrict waar de zittingstermijn van een lid (vier jaar) afliep. Gemiddeld was bij periodieke verkiezingen de helft van de Tweede Kamerleden aftredend. Bij algemene verkiezingen in deze periode, na ontbinding van de Tweede Kamer, werden alle Kamerleden opnieuw gekozen, evenals bij alle verkiezingen vanaf 1888.
Mediabestanden
Zie de categorie Dutch general elections 1981 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.