Tibetaans braille

Tibetaans braille
Algemene informatie
Talen Tibetaans
Bedenker Sabriye Tenberken
Periode 1992, introductie in 1997
Schrijfrichting Links-naar-rechts
Verwantschap
Moederschriften Braille
Afgeleide schriften Unified international braille
Portaal  Portaalicoon   Taal

Tibetaans braille is een braillesysteem voor de Tibetaanse taal en is in 1992 bedacht door de Duitse sociaal werkster Sabriye Tenberken. Het is los gebaseerd op Latijns braille, hoewel het afwijkt van het verenigde internationale braille in een aantal van de toewijzingen van letters.[1]

Het Tibetaans schrift, waarop het braillesysteem gebaseerd is, heeft een complexe structuur die weerspiegeld wordt in Tibetaans braille. Tibetaans braille transcribeert lettergrepen zoals ze worden geschreven, niet zoals ze worden uitgesproken, in een logisch-fonetische volgorde:

prefixmedeklinker, bovenschriftmedeklinker, hoofdmedeklinker, onderschriftmedeklinker, klinker, suffixmedeklinker(s),

De korte klinker "a" is inherent aan de hoofdmedeklinkers in beide schriften en worden alleen expliciet aangegeven indien het de eerste lettergreep is.[2] Er is ook een tweede speciale braillevorm gespecificeerd voor medeklinkers die gebruikt worden in bovenschrift/onderschrift posities - wa, ya, ra, la, em sa.

Overzicht van Tibetaans braille

Medeklinkers ka kh g ng ca cha ja nya
Tibetaans
Braille
Medeklinkers ta tha da na pa pha ba ma
Tibetaans
Braille
Medeklinkers tsa tsha dza zha za 'a sha ha a
Tibetaans
Braille
Medeklinkers wa ya ra la sa
Tibetaans
Braille Hoofdmedeklinker
bovenschrift - -
onderschrift -

[3]

Klinkertekens i u e o
Tibetaans (op basis van ) ཨི ཨུ ཨེ ཨོ
Braille

[3]

Zie ook

  • Chinees braille
  • Kantonees braille
Bronnen, noten en/of referenties
  1. Kronenberg, Paul. Tibetan Braille Script. Braille Without Borders. Geraadpleegd op 2 mei 2012.
  2. Uit e-mailcorrespondentie met Sabriye Tenberken: Enkele medeklinkers worden geschreven zonder een "a". Alleen i e o en u worden aangegeven. De volgorde is als volgt:
    eerst de prefixmedeklinker, dit kan a b, m d ' etc. zijn. Dan de hoofdmedeklinker. Na de hoofdmedeklinker komt de klinker en dan de suffixmedeklinker(s). Indien de hoofdmedeklinker een boven- of onderschrift heeft, dan wordt er een extra letter toegevoegd die aangeeft wat het bovenschrift of onderschrift is voor en na de hoofdmedeklinker. Deze moeten wel voor de klinker geplaatst zijn.
    Als je een woord hebt met alle letters die mogelijk zijn, ziet het er als volgt uit:
    1. prefixmedeklinker
    2. bovenschriftmedeklinker
    3. hoofdmedeklinker
    4. onderschriftmedeklinker
    5. klinker
    6. suffixmedeklinker
    7. aanvullende suffixmedeklinker
    Bijvoorbeeld: bskrubs
  3. a b [www.braillewithoutborders.org Tibetan Braille01.jpg] (e-mailcorrespondentie/afbeelding). Braille without Borders. Geraadpleegd op 14 mei 2012.