Regelmatig twintigvlak

Regelmatig twintigvlak
Icosaëder
Regelmatig twintigvlak
Type platonisch lichaam
Zijden gelijkzijdige driehoeken
Zijvlakken 20
Hoekpunten 12
Ribben 30
Zijvlakken per hoekpunt 5
Ribben per zijvlak 3
Duaal veelvlak regelmatig twaalfvlak
Opengesneden twintigvlak
De vijf regelmatige veelvlakken of platonische lichamen zijn: viervlak · kubus · regelmatig achtvlak · regelmatig twaalfvlak · regelmatig twintigvlak

Een regelmatig twintigvlak of icosaëder, Oudgrieks: εἴκοσι, twintig, is een van de vijf regelmatige veelvlakken in drie dimensies. Een regelmatig twintigvlak heeft 20 gelijkzijdige driehoeken als zijvlak, die congruent zijn. Het heeft icosahedrale symmetrie.

Een regelmatig twintigvlak omvat een antiprisma.

Veel virussen, waaronder bacteriofagen, bestaan uit een regelmatig twintigvlak en een of meer helices.

Maten van een regelmatig twintigvlak met riblengte z {\displaystyle z}
inhoud 5 12 z 3 ( 3 + 5   ) {\displaystyle {\frac {5}{12}}z^{3}(3+{\sqrt {5\ }})}
oppervlakte 5 z 2 3   {\displaystyle 5z^{2}{\sqrt {3\ }}}
straal van de omgeschreven bol
rakend aan de hoekpunten
z 4 10 + 2 5     {\displaystyle {\frac {z}{4}}{\sqrt {10+2{\sqrt {5\ }}\ }}}
straal van de bol
rakend aan de ribben
z 4 ( 1 + 5   ) {\displaystyle {\frac {z}{4}}(1+{\sqrt {5\ }})}
straal van de ingeschreven bol
rakend aan de vlakken
z 12 3   ( 3 + 5   ) {\displaystyle {\frac {z}{12}}{\sqrt {3\ }}(3+{\sqrt {5\ }})}
verhouding van de inhoud V {\displaystyle V}
tot de inhoud van omgeschreven bol
V V O B = 10 + 2 5     2 π {\displaystyle {\frac {V}{V_{OB}}}={\frac {{\sqrt {10+2{\sqrt {5\ }}}}\ }{2\pi }}}
hoek tussen twee
aangrenzende vlakken
cos   α = 1 3 5   {\displaystyle \cos \ \alpha =-{\frac {1}{3}}{\sqrt {5\ }}}
α {\displaystyle \alpha } ≈ 138° 11′ 23″ of 138,19°
  • animatie
    animatie
  • beeld van Baruch Spinoza met een regelmatig twintigvlak door Nicolas Dings Zwanenburgwal, Amsterdam
    beeld van Baruch Spinoza met een regelmatig twintigvlak
    door Nicolas Dings
    Zwanenburgwal, Amsterdam
  • regelmatig twintigvlak als 20-zijdige dobbelsteen, veel gebruikt in d20 System-rollenspellen
    regelmatig twintigvlak als 20-zijdige dobbelsteen, veel gebruikt in d20 System-rollenspellen
  • Adenovirus
    Adenovirus
Mediabestanden
Zie de categorie Icosahedron van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.